Opleiden 3.0
Opleiden 3.0
Heerlijk, wat een feest. Ik mag vrijuit praten over mijn beroep. En wat voor een beroep. OP-LEIDEN; letterlijk leiding geven aan een reis omhoog. Mensen helpen beter worden in hun beroep, in de omgang met zichzelf, in de omgang met anderen of gewoonweg op pad naar een nieuw en mooier bestaan. Het is werkelijk een zegen. Je voelt je bij tijd en wijlen de redder in nood. Groeigrage borstkloppers, kwispelende novicen en spoorloze vastlopers vallen in je armen op zoek naar hun heiland. Op eigen initiatief of op aandringen van hun baas… maar wat doet het er toe, je mag ze betaald begeleiden naar een betere toekomst. Vele duizenden in ons land ontdekken vroeg of laat at er niets meer voldoening geeft dan het trainen of coachen van de hulpzoekende medemens. De eeste hebben eerst zelf een ‘valse start’ achter de rug en zien in het opleidingsvak een 2e of 3e carrière. Allemaal prima hoor, voor ondergetekende is het niet anders. Ik ben oorspronkelijk een IT-ingenieur die het tot commercieel manager heeft gebokst edoch in beide beroepen geen deuk in een pak boter sloeg. Dan maar toetreden tot het gilde der gidsen. Op zich geen probleem, maar wat heb ik door de jaren heen ontdekt; De schoenmakers blijven HELAAS bij hun leest!
Grofweg bestaat de markt van de persoonlijke ontwikkeling uit drie branches. Elk met een speciale doelgroep en een eigen publiek. Drie verschillende ‘kampen’ die allemaal lekker hun eigen dingetje doen. Er is weinig of geen kruisbestuiving, sterker nog, ze bekritiseren elkaar nogal eens.
Het eerste kamp is die van de Voelers. Een spannend geheel van sleutel-aan-jezelf technieken. Ietwat therapeutisch maar bovenal kleurrijk en divers. Hier vind je dingen als meditatie, familieopstellingen, geleidde visualisaties, wicca (lekker heksen), aura lezen, chakra gooien, bach bloem snuiven, klankschaal uitdeuken, mandala vingerverven, dol-fijn zingen en niet te vergeten het boomknuffelen. Stuk voor stuk bijzondere belevenissen maar een petit peu te vreemd voor de meeste mensen. Mijn eigen cursus publiek; managers en leidinggevenden, vindt dit bijvoorbeeld helemaal niets, “te soft” of “allemaal zweefteven”, zoals een cursist van me recent scandeerde.
De tweede branche behoort tot de Denkers. Hier zitten de meer intellectuele (vinden ze zelf) aanpak van de ontdek-jezelf markt. Hier word je door iets of iemand gescreend en wordt de uitkomst statistisch verantwoord vertaald naar jouw unieke toekomstperspectief. Dit is de hoek van de waterdichte assessments, 360° feedback, ingenieuze typologiemodellen en de commando proof en volledig leugenvrije karakterdiagnoses. Je wordt letterlijk onder de röntgenbak gelegd, doorgelicht en in detail gedocumenteerd. Ze produceren documenten die je alleen nog maar hoeft te vertalen naar een functieprofiel of POP. De ‘Voelers’ vinden dit weer niets, “Ziel- en emotieloos gegok”.
Tot slot heb je de Doeners. ‘Niet lullen maar poetsen’ is hier het devies. Niet te lang zoeken, niet teveel therapie en zeker niet teveel navel-staren. Deze derde en laatste branche van de persoonlijke ontwikkelingsspectrum is voor de goalsetters en projectmatige go-getters. Hier vind je nogal wat Amerikaans getinte tjakkaa enthousiastelingen die je helpen om snel jouw geluk in de steigers te zetten. Met smartgoals en dreamsheets word je geplaatst op de HSL naar gelukstad. Iedereen gezond, miljonair en 150 jaar oud. Allemaal 6-packs en goddelijke lichamen, “je kan niet falen alleen leren”, “fake it ‘till you make it”, “zonder doel geen doelpunt”, “succes is een keuze” en ga zomaar door. Dit segment trekt een grote groep mensen aan die hopen op een quickfix voor ofwel hun lege levens ofwel hun (te) grote verlangens. De Voelers en Denkers hebben hier als vanzelfsprekend geen goed woord voor over.
Wat is nu het probleem? Door deze verzuiling worden mensen eigenlijk nooit als geheel opgeleid. DOEN zonder DENKEN geeft grote risico’s, DENKEN zonder VOELEN geeft zelden het juiste DOEN en DOEN zonder VOELEN: daar moet je eigenlijk niet aan DENKEN! De mens is niet alleen een hart, hoofd of buik, we zijn ze alle 3. Enkel een opleidingstraject die ‘het heilige drieluik’ weet te verbinden maakt de mens pas waarlijk heel. Opleiders verbindt uzelf, sla die brug naar de overkant, maak contact met die ‘vreemde buren’. Onze maatschappij heeft mensen nodig die vanuit intuïtie, emotioneel intelligent de juiste dingen op de juiste manier aanpakken.
Remco Claassen