PROF. DR. IR. MAARTEN STEINBUCH
Innovatie synoniem voor vernieuwen
“De kracht van Brabant en in het bijzonder de Brainport waar het gaat om innovatie? Allereerst heeft het alles te maken met mentaliteit. In het zuiden van Nederland kijken we niet naar bedreigingen, maar naar kansen. We durven aan iets te beginnen zonder dat we er zeker van zijn dat we ook het beoogde resultaat zullen behalen. En toch doen we het. Met als gevolg dat er gaandeweg natuurlijk heel veel innovatieve ideeen sneuvelen, maar dat er ook een aantal zijn die glansrijk slagen. En met die innovatieve ideeen kunnen we ons onderscheiden.”
Brabants gevoel
Prof. Dr. Ir Maarten Steinbuch woont en werkt inmiddels ruim vijfentwintig jaar in de regio Eindhoven (zie ook kader, red). In die afgelopen jaren is hij de no-nonsense-mentaliteit die zo kenmerkend is voor Brabant gaan begrijpen en waarderen. Niet in de laatste plaats omdat hij vanuit zijn diversiteit aan functies bijna dagelijks ervaart dat de drang om te kunnen en durven vernieuwen tot tastbare resultaten leidt. Steinbuch: “Philips is daar natuurlijk nog altijd een van de beste voorbeelden van. Dankzij de innovatiedrift van Philips heeft de wereld kennisgemaakt met
revolutionaire nieuwe producten. Tegelijkertijd is het ook een publiek geheim dat heel veel innovaties het uiteindelijk niet hebben gehaald. En toch heeft dat Philips er nooit van weerhouden innovatief te zijn. Ook heden ten dagen niet. Tegelijkertijd is deze regio rijkelijk bedeeld met technische innovators die direct of indirect hun wortels hebben in wat eens een onderdeel van Philips was. Ook in dat opzicht heeft dat bedrijf ons een mooie erfenis nagelaten.”
Proces belangrijker dan profit
Op de vraag of het niet pijnlijk is dat veel innovaties (ook van Philips) vaak niet of lastig te vermarkten zijn, is het antwoord van Steinbuch helder. “Dat is voor mij geen graadmeter of een
innovatie succesvol is of niet. Als een innovatie bijdraagt aan het efficiënter en effectiever maken van producten of processen is dat al de grote winst. Als je er vervolgens in slaagt het eindproduct succesvol te vermarkten, is er natuurlijk sprake van een win-win die ik vanzelfsprekend wel toejuich. En we doen het ook steeds beter. Ingenieurs hebben van oudsher de drive om voor 100% te gaan. Maar vanuit commercieel oogpunt kan 80% of 90% ook voldoende zijn. Bijvoorbeeld omdat een innovatie dan al prima aansluit op de behoefte van de gebruiker. En of die laatste 20% dan ooit bereikt zal worden, is sterk de vraag. Misschien is het wel niet wenselijk cq. noodzakelijk. Of het wordt ingehaald door nieuwe innovaties. Dat is toch zonde van de inspanningen die jje hebt getroost."
Samenwerking
Is het durven out of the box te denken een van de pijlers onder succesvol innoveren? De bereidheid tot samenwerking is volgen Steinbuch een andere belangrijk ingrediënt om tot een succesvolle innovatie te komen. “Het besef dat je zelf wellicht niet alle puzzelstukjes hebt en dat samenwerking er voor kan zorgen dat de puzzel toch compleet wordt, is in deze regio groot. In ieder
geval groter dan in veel andere regio’s. Motivatie en inspiratie zijn in dit kader heel belangrijk. Innoveren is namelijk niet alleen een kwestie van kunnen, maar ook van willen. En dat kan alleen als je de drive hebt om dat stapje verder te gaan. Als je kennis en kunde koppelt aan de wil om hard te werken kom je echt een heel eind. Daarnaast moet je durven delen. In dat kader haal ik vaak het robotvoetbalteam TechUnited van de TU/e aan. Op dit moment zijn we opnieuw regerend wereldkampioen. Mede dankzij de innovatieve manier waarop we ons team hadden geprepareerd. De technische innovaties hebben we ook gedeeld met onze tegenstanders zodat ook zij hun robots steeds een stukje beter kunnen maken en op deze wijze de robotica die hier achter zit steeds verder kunnen innoveren. Om daar uiteindelijk natuurlijk voordeel mee te kunnen doen op allerlei werkgebieden, denk daarbij aan productie, maar ook aan de robotica voor de zorg.” “Een ander goed voorbeeld is Tesla. De producent van elektrische auto’s geeft zijn patenten weg in de hoop en verwachting dat het aandeel elektrische auto’s in de huidige automotive-markt zal groeien. Dan wordt namelijk zijn afzetmarkt ook groter. Vanzelfsprekend is het dan wel van belang dat je, net als Tesla, marktleider bent en blijft. En daarin speelt innovatie weer een cruciale rol.”
Voorsprong behouden
Want een voorsprong hebben is mooi, de voorsprong behouden is zeker zo belangrijk. En dat vraagt een visie op de (nabije) toekomst. Een visie gedragen door zowel bedrijfsleven, overheid als kennisinstellingen. Steinbuch: “En dat hebben we in deze Brainport Regio heel goed begrepen. Niet voor niets staan we als TU/e op nummer 1 in een wereldwijde ranking waar het gaat om de mate
van samenwerking tussen kennisinstellingen en het bedrijfsleven. Dat zegt iets over de slagkracht in deze regio. Daarnaast ben ik er trots op dat we onlangs het High Tech Systems Center (HTS C) hebben geopend. Met de oprichting van dit nieuwe onderzoekscentrum, waar ik me persoonlijk ook hard voor heb gemaakt, wil de TU/e voorop lopen in het onderzoek naar en ontwikkeling van de machines van de toekomst. Je ziet dat de universiteiten binnen het huidige topsectorenbeleid de regie moeten nemen om samen met de industrie roadmaps te maken. Wij voelden die verantwoordelijkheid ook voor de topsector High Tech Systemen en Materialen. Een gesprek met mensen van o.a. ASML was vervolgens voldoende om het proces op gang te brengen. Met het HTS C als resultaat.” Het HTS C integreert disciplines uit de werktuigbouwkunde, elektrotechniek, fysica, wiskunde en informatica. Het onderzoekscentrum moet niet alleen samenwerking tussen onderzoekers uit verschillende disciplines faciliteren, maar wil ook een handig kennisloket worden voor bedrijven binnen en buiten de Brainportregio. “De ‘one-stop-shop’ noemt Steinbuch dat. “Bedrijven moeten niet hoeven zoeken naar waar in de organisatie de voor hen relevante expertise zit. Ze stappen naar het HTS C met hun probleem, en wij kunnen vervolgens heel snel bepalen wie ze nodig hebben. De TU/e-fellows krijgen daar ook een rol in. En het kan best zijn dat we dan doorverwijzen naar bijvoorbeeld Twente, omdat ze daar ergens meer verstand van hebben. Ook dat is innoveren.”
Wie is…. Maarten Steinbuch
Prof dr.ir. Maarten Steinbuch (54) studeerde cum laude af in Werktuigbouwkunde aan de TU Delft in 1984. Na te hebben gewerkt als onderzoeksassistent aan dezelfde universiteit en bij de KEMA, ontving hij in 1989 zijn Ph.D. graad. Van 1987 tot 1998 werkte hij bij Philips: eerst als onderzoeker bij het Natlab en later als groepsleider bij het CFT. Sinds 1999 is hij fulltime hoogleraar in Systeem- en Regeltechniek en hoofd van de Control Systems Technology group van de Mechanical Engineering
Department van de TU Eindhoven. Hij is Editor-in-Chief van IFAC Mechatronics. Steinbuch is ook is de bedenker van de TU Master of Science Automotive Technology, lid van het Formule E team en
mede-oprichter van MI-Partners BV. In 2003, 2005 en 2008 ontving hij de ‘Best-Teacher’ award van de afdeling Mechanical Engineering aan de TU Eindhoven. In 2013 is hij benoemd als Universiteits Hoogleraar aan de TU/e, en in 2014 is hij benoemd als wetenschappelijk directeur van het High Tech Systems Center.
